Pijn is heel complex, om dit goed te kunnen uitleggen moeten we een onderverdeling maken tussen twee soorten pijn.
- Acute Pijn
- Chronische of aanhoudende pijn
Acute pijn
Men spreekt van acute pijn als de duurtijd ervan kleiner is dan 3 maand.
Acute pijn is belangrijk om jezelf te beschermen tegen letsels.
Vanuit de nociceptoren (de receptoren van het pijnsysteem) gaat een ‘gevaar’ signaal, via de zenuwen naar je hersenen. Je hersenen beoordelen dit signaal aan de hand van heel veel verschillende factoren, zoals je omgeving, je emotionele en fysieke toestand, vroegere ervaringen en persoonlijke en culturele overtuigingen. Aan de hand van al deze informatie zullen je hersenen beslissen of het ‘gevaar signaal’ belangrijk genoeg is om pijn te veroorzaken. Kortom, helpt deze pijn om mij te beschermen?
Stel je voor dat je geen pijn zou kunnen voelen, wat zou er met je hand gebeuren wanneer je per ongeluk je hand op een elektrisch vuur zou leggen? Of wanneer je met een cirkelzaag in je been zaagt?
Je stapt op een nagel, je receptoren geven een signaal door, via een zenuw, naar je ruggenmerg, en vervolgens naar je hersenen. Je hersenen zullen hier beslissen of je in gevaar bent. De eerste reactie die je hebt is je voet optillen om ervoor te zorgen dat de nagel niet door je voet heen gaat. Zo bescherm je jezelf dus.
In het geval dat je toch een wondje onder je voet hebt zal de pijn er ook voor zorgen dat je deze wonde niet erger gaat maken dan het al is.
Chronische pijn
Men spreekt van chronische pijn als de duurtijd ervan groter is dan 3 maand.
Chronische of aanhoudende pijn is wereldwijd een groot probleem. 1 op de 5 mensen lijden hier aan.
Uit onderzoek weten we dat de meeste letsels, groot of klein, herstellen in 3 tot 6 maanden. Dit geldt voor spieren, botten, gewrichtsbanden en tussenwervelschijven (hernia’s).
Het letsel is dus al genezen, maar de hersenen blijven dus pijn produceren. De hersenen hebben geleerd om pijn te produceren. Net zoals een vervelend liedje dat vast zit in je hoofd, maar dan erger.
Kijk maar eens naar het filmpje bovenaan dit bericht.
Vaak voelt het alsof er nog iets mis is, maar het voornaamste probleem is hier de overgevoeligheid van het zenuwstelsel, niet de schade aan je weefsels.
Veelgestelde vragen rond pijn
Waarom is pijn variabel?
Wanneer je een schaafwonde oploopt doet dit normaal behoorlijk pijn. Gelukkig verminderd de pijn normaal als de wond geneest. De pijn zal in de meeste gevallen al lang weg zijn voordat het wondje volledig is genezen.
Soms voel je helemaal geen pijn wanneer je een wondje of blauwe plek hebt, of juist heel veel pijn als er niets kapot is (bijvoorbeeld het stoten van je teen). Hoe kan dat?
Pijn hangt sterk af van de context: Wanneer je iets voelt in je rug wanneer je iets zwaar op tilt, zal je hier sneller pijn van ondervinden als je al eens rugpijn hebt gehad. Maar wanneer je in een brandend gebouw zit, zal je vaak geen pijn voelen, omdat het belangrijker is voor je lichaam om te ontsnappen uit het gebouw.
Wat kan ik doen aan chronische pijn?
Soms lijkt het alsof je de pijn jou onder controle heeft in plaats van andersom. Het is heel belangrijk om te weten dat dit niet zo hoeft te zijn. Jij kan dit veranderen!
Hoe kan ik pijn verminderen?
Uit onderzoek blijkt dat de intensiteit van de pijn afneemt, wanneer we begrijpen hoe pijn werkt, en waar deze vandaan komt. Het is ook belangrijk om te weten dat de hersenen de pijn kunnen afleren!
Is medicatie een oplossing tegen pijn?
Medicatie nemen is ok als het ervoor zorgt dat je kan blijven bewegen. Het is niet de bedoeling om deze medicatie langdurig te gebruiken, maar om deze geleidelijk aan af te bouwen.
Operatieve ingrepen zijn hier vaak niet de oplossing. Weefselschade was hier namelijk niet het grootste probleem, weet je nog?
Waarom spelen gedachten en emoties een belangrijke rol bij pijn?
De impact van de aanhoudende pijn weegt vaak door op je emoties. Zo kan je veel stress krijgen van je pijn, en kan je emotioneel welzijn eronder lijden. Ook dit zijn impulsen in de hersenen die de pijn in stand kunnen houden.
Het is dus belangrijk om negatieve gedachten en emoties een plaats te geven, en positieve en emoties gedachten te versterken. Dit kan door sociaal contact, mindfulness of bijvoorbeeld ademhalingsoefeningen. Hierdoor ga je beter om met je negatieve gedachten, vermindert je stress, verbetert je emotioneel welzijn en zal uiteindelijk ook je pijn afnemen!
Hebben dieet en lifestyle een invloed op de pijn?
- Slaap: 7-8 uur slaap per nacht is essentieel voor onze mentale en fysieke gezondheid
- Roken: indien u rookt, kan dit een negatieve impact hebben op uw pijn.
- Alcohol: Alcohol kan een negatief effect hebben op uw pijnbeleving.
- Voeding: Probeer vooral veel groenten, fruit en volkorenproducten te eten.
- Activiteiten en bewegen: beweging kan pijnstillend werken, maar hier komen we later nog eens op terug!
Pijn is persoonlijk, achter elke chronische pijn zit een persoonlijk verhaal.
Neem een stap terug en kijk hoe u zich voelde toen de pijn voor het eerst is ontstaan. Had u op dat moment problemen of zorgen?
- Geld
- Werk
- Familie
- Relaties
- Gezondheidsproblemen
- Emotionele problemen
Probeer zo breed mogelijk in beeld te brengen wat u op dat moment dwars zat. Door deze zorgen en problemen een plaats te geven gaat u dit hoofdstuk van uw leven kunnen afsluiten en kunnen we verder naar een positieve toekomst.
Motion is lotion!
Beweegt u wel genoeg?
Zoek een activiteit uit die u graag doet en probeer dit 3-5/week minimaal 30 minuten te doen.
Het is hier wel belangrijk om de intensiteit rustig aan op te bouwen. Begin met bewegen op en comfortabele manier, zonder angst. Hierdoor zullen je hersenen uiteindelijk stoppen met het overbeschermen van je lichaam. Zo herstellen we langzaam aan de functies van de weefsels en het lichaam. De pijn gaat uiteindelijk weg wanneer je beseft dat je wel in staat bent om weer te functioneren
